مقادیر مجاز آلاینده های موجود در پساب

در پساب های صنعتی و فاضلاب های بهداشتی بارها مشاهده شده است که غلظت های سمی و بازدارنده آلاینده های آلی و معدنی می تواند فرآیند بیولوژیکی تصفیه را کند کرده، یا اگر در غلظت های بالا وجود داشته باشند، کاملاً آن را متوقف سازد. میکروارگانیسم ها تا اندازه ای خودشان را به حضور این آلاینده ها سازگار می کنند. غلظت بعضی از مواد مجاز در فرآیند هوازی در جدول 1 ذکر شده است.

فهرست بازدارنده های متداول هضم بی هوازی نیز در جدول 2 نمایش داده شده است.

جدول 2. مقادیر مجاز آلاینده ها در فرآیند هاضم بی هوازی
آلاینده ها	مقادیر آستانه برای تصفیه بی هوازی
شوینده های آنیونی	900
متیلن کلراید	100
کلروفرم	0.5-1
تترا کلرید کربن	2-10
1-1-1 تری کلرواتان	2.25
1-1-2 تری کلرو 2-2-1 تری فلئورواتان	~10
مونو کلروبنزن	900
اورتودی کلروبنزن	900
پارادی کلروبنزن	1300 (الف)
پنتا کلروفنل	1-2
سیانید	3-30 (ب)
روی	590 (ج)
نیکل	530 (ج)
سرب	1800 (ج)
کادمیوم	1000 (ج)
مس	850 (ج)
نکته: غلظت ها بر حسبِ [میلی گرم بر لیتر هاضم تغذیه شونده با لجن خام با 4.5% جامدات خشک] می باشد. (الف) غلظت در فاضلاب ورودی به تصفیه خانه. (ب) سمیت بالای اولیه، خو گرفتن باکتری با گذشت زمان. (ج) سمیت می تواند با ترسیب بعنوان نمک های سولفید غیر سمی کنترل شود.

در تصفیه پساب و فاضلاب باید به این نکته توجه داشت که به ندرت موقعیتی پیش می آید که محیط کشت های خالصی از میکروارگانیسم ها بتوانند برای فرآیند تصفیه مورد استفاده قرار گیرند. این امر عمدتاً به دلیل حضور انواع آلاینده های آلی و معدنی در فاضلاب می باشد که باعث کاهش رشد میکروارگانیزم ها می شود. این شرایط می تواند باعث تحریک یا متوقف کردن واکنش ها شود. بعنوان مثال جدول 3 غلظت های تحریک کنندگی و بازدارندگی کاتیون های قلیایی و قلیایی خاکی را در هضم بی هوازی نشان می دهد.

جدول 3. غلظت های مجاز و بازدارندگی کاتیون ها در هاضم بی هوازی
کاتیون	محرک	بازدارندگی متوسط	بازدارندگی شدید
سدیم	100-200	3500-5500	8000
پتاسیم	200-400	2500-4500	12000
کلسیم	100-200	2500-4500	8000
منگنز	75-100	1000-1500	3000
نکته: غلظت ها بر حسب می لی گرم بر لیتر است.

ممکن است در اینجا ذکر شود که در حین طراحی یک تصفیه خانه فاضلاب صنعتی که در آن از فرآیندهای بیولوژیکی استفاده می شود، جمعیت میکروارگانیسم های مورد بررسی، یک کشت مرکب باشد. آنها در اجزاء متفاوتفاضلاب در مقادیر متفاوت عمل می کنند که به عواملی همچون شرایط محیطی، حضور مواد سمی یا بازدارنده، ماهیت آلاینده ها و تجزیه پذیری آن ها، مرحله رشد میکروارگانیسم ها، زمان تولید مثل آنها و غیره بستگی دارد. کندترین میزان تجزیه، سرعت کلی تصفیه را تعیین می کند، بنابر این باید زمان ماند هیدرولیکی کافی در راکتور بیولوژیکی برای جلوگیری از تخلیه ارگانیسم ها فراهم شود، به ویژه در زمان فعال کردن تصفیه خانه احتیاط ضروری است. زمان ماند داده شده به میکروارگانیسم ها در این مرحله کمک می کند تا به حضور اجزاء گوناگون فاضلاب عادت کرده و تولید پسابی با کیفیت رضایت بخش نمایند.